Het land | Suriname

Geschiedenis Pater Toon te Dorsthorst

Toon te Dorsthorst groeit op in de veertiger jaren als boerenzoon in "een diep katholiek gezin" in Hummeloo en Keppel aan de Oude IJssel, vlakbij Doetinchem. Van huis uit heeft hij geen enkele affiniteit met Suriname. Toon gaat een andere richting uit, wil ontwikkelings-werk doen, maar weet dat je dan langere tijd ergens moet zitten om het vertrouwen te winnen van mensen. Daarvoor bekwaamt hij zich op twee gebieden: theologie en tropische landbouw. Als missionaris heeft hij er het meeste vertrouwen in dat hij lange tijd in een ontwikke-lingsland kan blijven.

In een interview met het Katholiek Nieuwsblad vertelt pater Toon zelf hoe hij in Suriname terecht komt: "Ik zou naar Namibië gaan voor vier jaar, maar toen haalde pater Joop Kales me naar Suriname." Dat was eind jaren zestig. "Liefde op het eerste gezicht", zegt hij stralend. "De verschillende bevolkingsgroepen en culturen, de open manier van omgaan en vooral het diep religieuze bewustzijn trokken me aan. Hier wil ik oud worden en dood gaan." In Suriname zijn de mensen emotioneler, kerken worden goed bezocht en er komen veel jongeren."

In de loop der jaren wordt pater Toon te Dorsthorst een bekende verschijning in het binnenland, bij de boslandbewoners. Niet voor niets is zijn bijnaam Bosland Toon. Zijn werkzaamheden variëren van landbouwvoorlichting tot dopen. Tijd om uit te rusten is er nauwelijks, want als hij in Paramaribo is, wijdt hij zich aan bestuurlijke activiteiten.

Pater Toon is onder andere ondervoorzitter van de Pater Ahlbrinck Stichting (PAS), volgens een rapport van het Nederlandse Ministerie van Ontwikkelingssamenwerking een van de weinige Surinaamse hulporganisaties die een voldoende scoort.

De PAS kan er prat op gaan met Pater te Dorsthorst een deskundige in huis te hebben die het binnenland op z'n duimpje kent. Hij is een reislustig man, die bovendien gemakkelijk nieuwe contacten legt met de lokale bevolking. "Daarom heb ik ook Sranan, Saramaccaans en Aukaans geleerd. Dat zijn hier de talen van het hart."

Hij trekt zich het lot van boslandbewoners persoonlijk aan. "Het bos-land is vaak het kind van de rekening. Met subsidies of bij het aanleggen van een goede drinkwatervoorzieningen komen ze er altijd bekaaid vanaf."

"Boslandbewoners worden gediscrimineerd door Paramaribo. Daar worden ze behandeld als tweederangs burgers en dikwijls van het kastje naar de muur gestuurd."

Actie Snelle Hulp voor Suriname

In 1972 is pater Leo van de Berg, lid van de Paters Oblaten van Maria, missionaris in Suriname. Hij ontmoet de heer Jan Pellis die op dat moment voorzitter is van een vriendenclub voor missionarissen. Later zal dit uitgroeien tot Stichting Vriendenkring Nederland. Jan Pellis maakt ook kennis met enkele van de andere missionarissen die in Suriname werkzaam zijn. Eén van hen is pater Toon te Dorsthorst.

De problemen waarmee de missionarissen te maken hebben zijn enorm, vooral op financieel gebied. Nog datzelfde jaar start de actie “Snelle Hulp voor Suriname” waarmee hulp wordt verleend aan het werk van de Paters Oblaten daar.

Via de actie “Snelle Hulp voor Suriname” wordt hulp verleend aan gezinnen: kleding, ziektekosten, noodzakelijke reparaties, schoolgeld, huishoudartikelen, verstrekking van kleine leningen. Veel hulp wordt verleend via de PAS (Pater Ahlbrinck Stichting), die zich vooral bezig houdt met de hulpverlening in het binnenland, en een bijzondere vertrouwenspositie heeft bij de boslandbewoners. Pater Toon te Dorsthorst maakt deel uit van het bestuur van de PAS. Hij is contact-persoon tussen Suriname en Stichting Vriendenkring Nederland.

Ontwikkelingen

In de loop der jaren worden er bijdragen geleverd aan:

• Vormingsprojecten. Steun aan het vormingsproject Stibula in Latour. Inkoop- en afzetcoöperatie voor vissers in Bigiston en Washabo. Verbetering van de afzetorganisatie voor kleine landbouwers in het binnenland.
• Opleidingen. Opleiding van metselaars en timmerlieden. Landbouwcursussen en begeleiding van cursisten. Steun en kredietverlening aan die cursisten bij de opzet van een eigen zelfstandig bedrijfje. Oprichting van kredietcoöperaties in dorpen. Steun aan de landbouwvereniging van Santigron. Steun aan het Christoforusinternaat, waar jongens uit het binnenland opgevangen worden terwijl ze een opleiding in Paramaribo volgen. Schooltjes in het binnenland.
• Bouwen. Herstel van het internaat van Tamarin. Bouw van een landbouwloods in Corneliskondre. Een gebouwtje voor naai- en knipcursussen in de stadswijk Abra-Broki in Paramaribo. Renovatie van de Fatimaschool in de volkswijk Abra Broki. Een polikliniek met verplegerswoning in Witagron.
• Pastoraal werk. Bouw van het parochietrefcentrum “Komma-kandra” in Latour. Steun aan een multifunctioneel diaconaal centrum in Coronie voor dagopvang van kinderen, een naai- en knipcursus, bejaardensoos en zo meer.
• Infrastructuur. Vernieuwing van radiozend- en ontvangstsystemen. Elektriciteitsvoorzieningen in Tibiti-Sabana. Buitenboordmotor, visnetten en hulpstukken. Aanschaf van een kasave-raspmolen voor Kajapati en de aanschaf van een rijstpel-molen.
• Hulp in persoonlijke noden. Financiële steun aan ex-leprapatiënten. Hulpverlening in gezinnen in Paramaribo, Nickerie, Haiti. Herstel van woningen. Vluchtelingenhulp in Paramaribo en Frans Guyana in de vorm van kleding, huishoudelijk artikelen en medicijnen. Hulp bij de wederopbouw aan de vluchtelingen die terugkeerden uit Frans Guyana.